Ekspozita Fotografike Online “QYTETE IMAGJINARE” Edicioni i 8-te
QYTETE IMAGJINARE, Edicioni i 8-të i Ekspozitave Fotografike Online 2025. KATEGORIA FOTOGRAFI E VETME
KATEGORIA : FOTOGRAFI E VETME
Autori: Daniel Bellman
Shteti: SHBA
Titulli: “Qyteti i Shtresave”
Vendi: New York
Përshkrimi: Një varg rrokaqiejsh është ngritur mbi një platformë të zbrazët prej betoni, e cila nga ana tjetër mbështetet në një rresht kollonash të rreshtuara mbi një masë shkëmbinjsh. Iluzioni optik i krijuar nga perspektiva zbulon në një imazh të vetëm shtresat e padukshme të ndërhyrjes arkitektonike mbi mjedisin, si në hapësirë ashtu edhe në kohë: nga terreni i ashpër shkëmbor në fund, te vendi i ndërtimit në mes, deri te strukturat moderne elegante që ngrihen në qiell.
Linke të autorit:
Website: https://www.danimbel.com/
Daniel Bellman “Qyteti i Shtresave”
Autori: Rozafa Shpuza
Shteti: Shqipëri
Titulli: “Qyteti që më mban peng”
Vendi: Shkodër, Shqipëri
Përshkrimi: Shpirti jem endet nëpër Shkodër, tue u ngjitë mbi skeletet e betonit e tue u pasqyrue n’dritaret ku qyteti merr frymë. Fytyra jeme nuk asht veçse nji hije kalimtare mbi muret, por shndërrohet nji me to – nji shenjë e brishtë që përzihet me udhët, biçikletat e trotuaret. Në çdo refleks shoh se si qyteti më ban vend brenda vetes: më mban peng si kujtim, e njëkohësisht më liron me u shpërnda ndër dritë e hije. Shkodra nuk asht vetëm skena ku kaloj, por vetë fotografia ku çdo hap e çdo shikim im mbetet i gdhendun.
Linke të autorit:
Instagram: https://www.instagram.com/rozafashpuza/
Rozafa Shpuza, “Qyteti që më mban peng”
Autori: Klevisa Bardeli
Shteti: Shqipëri
Titulli: “Qyteti që më ndjek“
Vendi: Shkodër, Shqipëri
Përshkrimi: Një qytet që ngjan i njohur, por hijet tregojnë një histori tjetër. Gjithçka është aty: kujtime, rrugë, rrënjë të ndërthurura në një rrjet ndjesish të padukshme. Ndërtesat janë të njëjtat, por sytë që i shikojnë kanë ndryshuar. Hijet flasin më shumë se dritat. Kjo nuk është vetëm një pamje urbane, është një përplasje mes të kaluarës dhe të tashmes, mes asaj që ishte dhe asaj që mbetet brenda nesh. Gjithçka duket reale, por asgjë nuk është e sigurt. Ndërtesat, degët, hijet, të gjitha janë zëra të heshtur të një kujtese që s’ka emër.
Linke të autorit:
Instagram: https://www.instagram.com/k.bardeli_art
Klevisa Bardeli “Qyteti që më ndjek“
Autori: Daniele Longobardi
Shteti: Itali
Titulli: “Në kohën dhe vendin e duhur“
Vendi: Lille, Franca
Përshkrimi: Qyteti dhe Shenjat. Shumë njerëz besojnë se në sistemin koordinativ të botës ekziston një pikë perfekte ku koha dhe vendi bien në një marrëveshje.
Linke të autorit:
Website: http://danielelongobardi.eu/
Daniele Longobardi “Në kohën dhe vendin e duhur“
Autori: Cristina Fontsare
Shteti: Spanja
Titulli: “Ditari blu“
Vendi: Vic-Barcelona
Përshkrimi: Fotografia është bërë nga dritarja e dhomës sime të gjumit, vite më parë kur vuja nga pagjumësia. Jetoja në një qytet të ftohtë me mjegull dhe ëndërroja të jetoja diku tjetër.
Linke të autorit:
Website https://www.cristinafontsare.com
Cristina Fontsare “Ditari blu“
Autori: Andrzej Ziółkowski
Shteti: Poloni
Titulli: “Shpirtra në Tranzit“
Vendi: Wroclaw
Përshkrimi: Fotografia është bërë nga galeria e stacionit të bukur historik hekurudhor në Wroclaw.
Linke të autorit:
Instagram: https://www.instagram.com/andrzej.zet_my.point.of.view/
Andrzej Ziolkowski “Shpirtra në Tranzit“
Autori: Alketa Misja
Shteti: Shqipëri
Titulli: “Qyteti dhe Dëshira“
Vendi: Tower DownTown One , Tirana
Përshkrimi: DownTown One Tower është një ndërtesë 37-katëshe me lartësi 140 metra, më e larta në Tiranë, e cila mund të shihet nga çdo pikë e qytetit. Projekti paraqet një imazh të pikseluar në fasadën kryesore, të përbërë nga një sërë zyrash të ngritura në konsol, secila prej të cilave përfaqëson një qytet në hartën e Shqipërisë. Ndërtesa është pjesë e një grupi projektesh dalluese të hartuara nga firma ndërkombëtare, me qëllim ndryshimin e imazhit të qytetit në një destinacion arkitekturor dhe në një kryeqytet modern evropian.
“…Por me këto të dhëna, nuk do t'ju tregoja thelbin e vërtetë të qytetit; sepse ndërsa përshkrimi i Anastasias zgjon dëshirat një nga një vetëm për t'ju detyruar t'i mbytni ato, kur jeni në zemër të Anastasias një mëngjes dëshirat tuaja zgjohen të gjitha menjëherë dhe ju rrethojnë. Qyteti ju duket si një i tërë ku asnjë dëshirë nuk humbet dhe pjesë e të cilit jeni ju, dhe meqenëse ai shijon gjithçka që ju nuk shijoni, nuk mund të bëni asgjë tjetër veçse të jetoni në këtë dëshirë dhe të jeni të kënaqur. E tillë është fuqia, ndonjëherë e quajtur keqdashëse, ndonjëherë dashamirëse, që zotëron Anastasia, qyteti i pabesë; nëse për tetë orë në ditë punoni si prerës agati, oniksi, krizoprasi, puna juaj që i jep formë dëshirës, merr nga dëshira formën e saj, dhe ju besoni se po e shijoni plotësisht Anastasian kur jeni vetëm skllavi i saj.” Italo Calvino, Qytete të Padukshme
Linke të autorit:
Website: https://www.alketamisja.com/
Alketa Misja “Qyteti dhe Dëshira”
Autori: Nataliya Petkova
Shteti: Kanada
Titulli: "Hapësira ime"
Vendi: Canada
Përshkrimi: Artifici i oborrit të shtëpisë
Linke të autorit:
Website: http://www.nataliyapetkova.com/
Nataliya Petkova “Hapësira ime”
Autori: Andrea Gluckman
Shteti: SHBA
Titulli: "Cashel 2"
Vendi: Cashel, County Tipperary, Ireland
Përshkrimi: Shkëmbi i Kashelit ndodhet në kryqëzimin e jetës imagjinare dhe historike, legjendave dhe gojëdhënave që përzihen me historitë e lashta në fshatrat irlandeze. Ky imazh i Shkëmbit të Kashelit u krijua për të treguar reliken historike të strukturës fizike, ndërsa tekstura, dhe kokrrizat errësojnë detajet. Kështu funksionon historia në imagjinatën njerëzore - kujtesa me një skelet, por me një shtresë të errët dhe sugjestive. Jeta vazhdon gjithmonë në rrënoja, siç e demonstron Kasheli.
Linke të autorit:
Website: http://www.aspexiimages.com
Andrea Gluckman, Cashel 2
CKATEGORIA SERI FOTOGRAFIKE
Ekspozita Fotografike Online “QYTETE IMAGJINARE” Edicioni i 8-te
QYTETE IMAGJINARE, Edicioni i 8-të i Ekspozitave Fotografike Online 2025. KATEGORIA SERI FOTOGRAFIKE
KATEGORIA: SERI FOTOGRAFIKE
Autori: Fahredin Spahija
Shteti: Kosova
Titulli i Serisë: “Dimër”
Vendi: Prishtina
Përshkrimi: Dimri po e pështjellë me heshtje këtë qytet imagjinar. Pamjet që shfaqen përmes xhamit të avulluar janë të zbehta, si kujtime që nuk janë përjetuar kurrë. Drita thyhet në mjegullën e bardhë, ndërsa siluetat e njerëzve lëvizin ngadalë. Gjurmët mbi borë fshihen shpejt, sikur duan të ruajnë misterin e atyre që kanë kaluar aty. Ky qytet nuk flet me zë, por me ndjesi – një përzierje e ngrohtësisë së brendshme dhe ftohtësisë së jashtme, e reales dhe ëndrrës. Në këtë peizazh dimëror, gjithçka është e mundur, gjithçka është vetëm imagjinatë…
Linke të autorit:
Autori: Christian Lorenz
Shteti: Gjermani
Titulli i Serisë: “Dritë e Ndryshme - Qyteti në Infra të Kuqe“
Vendi: Leipzig, Gjermani
Përshkrimi: Seria tregon vende në qytetin e Leipzigut të kapura me një aparat fotografik të modifikuar në infra të kuqe. Kjo metodë zvogëlon ngjyrat e disponueshme në fotografi dhe ka efektin më të lartë në bimët e gjelbra, të cilat shkëlqejnë të ndritshme në imazhet përfundimtare.
Titulli 1: Re. Kjo foto tregon një re të vetme mbi një ndërtesë të madhe me fasadë të strukturuar metalike dhe qelqi. Zvogëlimi i ngjyrave rrit kontrastin e formave të drejta të bëra nga njeriu dhe atyre natyrale, organike.
Titulli 2: Varkë. Jugu i Leipzigut ka kanale të mrekullueshme, që gjithashtu çojnë drejtpërdrejt pranë ndërtesave të mëdha. Këto tre zonja po argëtoheshin në një varkë në një ditë të ndritshme vere. Më pëlqeu veçanërisht që secila prej zonjave mbante të njëjtën kapelë.
Titulli 3: Lollipop. Fotografia tregon arkivin e qytetit. Pemët e rrumbullakëta përpara duken si ëmbëlsira gjigante dhe ndërtojnë një kontrast të fortë me arkitekturën drejtvizore.
Titulli 4: Monument. Monumenti më i lartë i Evropës ndodhet në Leipzig dhe kujton Betejën e Leipzigut të vitit 1813, e njohur edhe si Beteja e Kombeve. Liqeni përpara pasqyron monumentin, ndërsa depozitat në sipërfaqen e ujit duken si yje në qiellin e natës.
Linke të autorit:
Website:http://randomcitylights.net
Autori: Maria Laura Strini
Shteti: Itali
Titulli i Serisë: “Shtresat e Stambollit“
Vendi: Stamboll
Përshkrimi: Stambolli është përvoja e një morie shtresash, ndjesish, njerëzish dhe traditash, formash dhe ngjyrash, aktivitetesh, mallrash dhe elementësh natyrorë, që takohen, bashkohen, kalojnë paralele, krijojnë gjeometri që mbivendosen me ato të qytetit. Stambolli është tokë, det, pastaj përsëri tokë dhe det së bashku. Qëllimi i kësaj serie është të përcjellë idenë e Stambollit si një qytet imagjinar i shtresuar. I bëra të gjitha fotot në Stamboll në prill 2025, me një Fujifilm XT-20, duke përdorur teknikën e ekspozimit të dyfishtë. Përshkrimi i secilës foto është një fragment nga Qytetet e Padukshme:
Titulli 1. Sheshi Eminonu nga ura e Galatës. "Është e pakuptimtë të përcaktohet nëse Zenobia duhet të klasifikohet midis qyteteve të lumtura apo midis atyre të palumtura. Nuk është në këto dy kategori që ka kuptim t'i ndash qytetet, por në dy të tjera: ato që vazhdojnë me kalimin e viteve dhe mutacioneve për t'i dhënë formën e tyre dëshirave dhe ato në të cilat dëshirat ose arrijnë ta fshijnë qytetin ose fshihen prej tij."
Titulli 2. Xhamia Sultanahmet. "Andria u ndërtua me një art të tillë sa secila rrugë e saj shkon duke ndjekur orbitën e një planeti dhe ndërtesat dhe vendet e jetës së zakonshme përsërisin rendin e yjësisë dhe pozicionin e yjeve më të ndritshëm."
Titulli 3. Stacioni Sirkeci, ndalesa e fundit e Orient Express. "Qytetet si ëndrrat janë bërë nga dëshirat dhe frika, edhe nëse fija e diskursit të tyre është sekret, rregullat e tyre absurde, perspektivat mashtruese dhe gjithçka fsheh një tjetër."
Titulli 4. Trageti i Bosforit. "Qytetet si ëndrrat: çdo gjë e imagjinueshme mund të ëndërrohet, por edhe ëndrra më e papritur është një rebus që fsheh ose një dëshirë ose të kundërtën e saj, një frikë. Qytetet si ëndrrat janë ndërtuar nga dëshirat dhe frika."
Linke të autorit:
Instagram:http://www.instagram.com/emmellestrini
Autori: Elisa Villaverde
Shteti: Itali
Titulli i Serisë: “Shuma”
Vendi: Torino
Përshkrimi: Vepra është një reflektim që fillon nga një citat nga "Qytetet e Padukshme" të Italo Calvinos: Është momenti i dëshpëruar në të cilin zbulojmë se kjo perandori që na dukej shuma e të gjitha mrekullive është një rrënojë e pafundme dhe pa formë.
Fjalët e Italo Calvinos nxitën një projekt të lindur nga dëshira për të shprehur fotografikisht atë që qyteti është për mua, një vend që më tërheq dhe më largon njëkohësisht. Referenca ndaj botës enigmatike të Calvinos motivoi krijimin e këtij projekti, duke më frymëzuar të zhvilloj një gjuhë fotografike të aftë për të ngjallur pyetje dhe paqartësi tek shikuesit. Ky projekt fotografik bardh e zi përqendrohet në detajet urbane, gjeometritë dhe shenjat e lëna nga njeriu, duke përdorur perspektiva nga afër dhe ndonjëherë nga lart poshtë për të krijuar një tension ciklik gjatë gjithë sekuencës. Doja të kapja momente të disharmonisë dhe paqartësisë, siç është çarja në beton e shkaktuar nga rrënjët, vrima e zezë në asfalt ose njolla e zezë e formuar pas një dritareje xhami, e cila pothuajse duket se sugjeron figurën e një vrime të zezë që synon t'ju tërheqë. Këto imazhe kanë për qëllim të ngjallin një ndjenjë disonante çorientimi, duke reflektuar emocionet komplekse që lidhen me jetën në një qytet të madh.
Linke të autorit:
Instagram:https://www.instagram.com/ilmondo_e_infinito/
Autori Betty Goh
Shteti: Singapore
Titulli i Serisë: “Nën-ndërgjegjia“
Vendi: Singapor
Përshkrimi: Në ritmin e trazuar të qytetit, ne luhatemi midis vetëdijes dhe mungesës. Nënndërgjegjja kap momente të shkurtra të formuara nga presioni, shkëputja, lëvizja dhe kujtesa. Kjo seri pasqyron tensionin midis jetës sonë të shtyrë përpara dhe emocioneve që shtypim poshtë - atë që na mungon, atë që na ndjek dhe atë që dridhet pa u vënë re. Nën dritat neoni dhe hijet që lëvizin, nënndërgjegjja flet.
"Në Midis": Në zemër të qytetit, njerëzit lëvizin përmes shtresave të dritës dhe hijes - të pasigurt, në mes, duke kërkuar në heshtje kuptim mes zhurmës.
"Nën Presion": Nën sipërfaqen e qytetit, presioni rritet. Ne ecim shpejt, marrim frymë sipërfaqësisht - të përndjekur nga pesha të padukshme, të bllokuar në një ritëm nga i cili nuk mund të shpëtojmë.
"Pulsi i Neonit": Lëvizja shkëndijë përmes venave të betonit. Në këtë stuhi neoni, jeta vërshon përpara - e palëkundur, e gjallë, e pandalshme.
Linke të autorit:
Autori: Polina Schneider
Shteti: Gjermani
Titulli i Serisë: “Njeriu i stolit“
Vendi: Hannover
Përshkrimi: Kjo seri fotografie u realizua gjatë periudhës së parë të izolimit për shkak të koronavirusit në Hanover, midis marsit dhe qershorit 2020. Gjatë kësaj kohe, shpesh shikoja nga dritarja e dhomës së ndenjes duke vërejtur se stoli përballë rrugës shndërrohej në një qendër të jetës shoqërore të lagjes sime: Miq, të njohur, të dashuruar rishtas, prindër me fëmijë, fëmijë pa prindër - të gjithë takoheshin pikërisht në këtë stol dhe kalonin atje disa çaste të shkurtra, ose ndonjëherë edhe një mbrëmje të tërë; duke u ulur, duke folur, duke ecur në rreth, duke lënë ushqime, duke luajtur ose thjesht duke lexuar, duke pirë duhan ose duke pirë. Megjithatë, në qershor 2020, stoli u çmontua për shkak të punimeve në rrugë.
Linke të autorit:
Instagram: http://www.instagram.com/polisnaps/
Autori: Alessandro Guzzeloni
Shteti: Itali
Titulli i Serisë: “Still City“
Vendi: Beijing and Shanghai, PRC
Përshkrimi: Në vitet e fundit, Kina ka pësuar një transformim të paparë urban, të karakterizuar nga zhvillim i shpejtë, rrokaqiej të lartë dhe infrastrukturë e gjerë. Ky transformim është më i dukshëm në qytetet e saj kryesore, secila me përzierjen e saj unike të arkitekturës historike dhe moderne. Në qytetet e mëdha, ka një shtytje drejt spektakolarizimit të transformimeve urbane, duke kulmuar me arkitekturën ikonike të viteve 2000 që synon ripërcaktimin e imazhit dhe narrativës së Kinës bashkëkohore. Diversiteti arkitektonik është një narrativë vizuale e historisë komplekse të Kinës dhe modernizimit të saj të shpejtë, dhe jo vetëm që dokumenton ndryshimet fizike, por ofron edhe njohuri mbi ndryshimet kulturore dhe shoqërore.
Linke të autorit:
Website: https://www.aguzz.net/
Autori: Lucien Samaha
Shteti: Shtetet e Bashkuara të Amerikës
Titulli i Serisë: “Bota nuk është një drejtkëndësh“
Vendi: Zvicër, Francë, SHBA
Përshkrimi: Jemi të bllokuar në kaq shumë konvencione në fotografi dhe në fusha të tjera. Ne gjithmonë supozojmë se një fotografi është katërkëndëshe, nëse jo saktësisht një katror apo një drejtkëndësh. Në kërkimin tim të gjetjes të mënyrave të reja për të imagjinuar hapësirat urbane, unë eksperimentoj me mënyra të ndryshme të kapjes dhe post-editimit. Një ditë zbulova rastësisht se funksioni panoramik në Lightroom ofronte ruajtjen e kapjes origjinale pa prerë zonat e jashtme në mënyrë që të jepte çfarë tjetër? një drejtkëndësh. Pasi mësova nuancat e këtij mjeti, fillova të fotografoja peizazhe panoramike duke ndryshuar pak këndin e kamerës posaçërisht për të prodhuar këto imazhe jo drejtkëndëshe.
1) Mulhouse, France
2) Manhattan, NYC, SHBA
3) Paris, France
4) Gjenevë, Zvicër
Linke të autorit:
Website: http://www.luciensamaha.net
KATEGORIA: FOTOGRAFI E VETME
Prezantim Libri dhe Ekspozitë Personale “Në GJIROKASTËR duke u ngjitur dhe skicuar”
Në datën 23-25 Qershor 2025, në mjediset e Tati Space Center, është hapur ekspozita personale e arkitektit Andi Papastefani e titulluar “Në GJIROKASTËR duke u ngjitur dhe skicuar”. Ekspozita është pjesë e promovimit të librit të autorit me të njëjtin titull, i cili është i treti në kolanën e tij të librave me skica urbane, e para për qytetin e Tiranës, duke vazhduar më pas me qytetin historik të Beratit. Në këtë ekspozitë Andi Papastefani paraqet 64 vizatime nga qyteti i Gjirokastrës, të cilat janë pjesë e koleksionit të tij prej 123 vizatimesh të prezantuara në Libër. Një punë 3-vjeçare për të evidentuar 90 ndërtesa tradicionale dhe 10 ansamble urbane, pjesë të trashigimisë ndërtimore dhe kulturore të qytetit të Gjirokastrës, të Shqipërisë dhe të arkitekturës në përgjithësi. Ky libër koinçidon me 20 vjetorin e pranimit të Qytetit të Gjirokastrës në UNESCO, dhe sipas Papastefanit, është homazh për qytetin e siluetave të gdhendura në gur.
Në datën 23 Qershor 2025, në mjediset e Tati Space Photography Center, është hapur ekspozita personale e arkitektit Andi Papastefani e titulluar “Në GJIROKASTËR duke u ngjitur dhe skicuar”. Ekspozita është pjesë e promovimit të librit të autorit me të njëjtin titull, i cili është i treti në kolanën e tij të librave me skica urbane, e para për qytetin e Tiranës, duke vazhduar më pas me qytetin historik të Beratit. Në këtë ekspozitë Andi Papastefani paraqet 64 vizatime nga qyteti i Gjirokastrës, të cilat janë pjesë e koleksionit të tij prej 123 vizatimeve të prezantuara në Libër. Një punë 3-vjeçare për të evidentuar 90 ndërtesa tradicionale dhe 10 ansamble urbane, pjesë të trashigimisë ndërtimore dhe kulturore të qytetit të Gjirokastrës, të Shqipërisë dhe të arkitekturës në përgjithësi. Ky libër koinçidon me 20 vjetorin e pranimit të Qytetit të Gjirokastrës në UNESCO dhe sipas Papastefanit është homazh për qytetin e siluetave të gdhendura në gur.
Me anë te skicave arkitektonike, me laps, pastel, flamaster, Andi Papastefani arrin të ndërtojë në mënyrë skrupuloze një koleksion voluminoz vizatimesh, duke skanuar 90 ndërtesa tradicionale gjirokastrite dhe 10 ansamble, pjesë të trashigimisë ndërtimore. Ndërtesat i sistematizon, i kategorizon, duke i grupuar në lagje, dhe si një urbanist përshkruar tiparet e secilës prej tyre. Këtë e bën në mënyrë lakonike dhe konçize, sepse don që theksi dhe vëmendja të mbetet tek vizatimet. Një element i rëndësishëm është përfshirja në Libër e ndërtesave të modernizmit të hershëm në Shqipëri të viteve 20-30, duke na ftuar të hapim një diskutim për përfshirjen e kësaj kategorie të rëndësishme në fondin e trashigimisë së mbrojtur ndërtimore në Shqipëri.
Për Ekspozitën “Në GJIROKASTËR duke u ngjitur dhe skicuar prof. Pirro Thomo thotë: “Shfletoj me endje albumin e ri të arkitekt Andi Papastefani mbi Gjirokastrën, por dhe me kureshtje. Kjo rrjedh nga vetë titulli intrigues, "Duke u ngjitur dhe skicuar", pra duke u endur nëpër lagje e rrugica të Gjirokastrës. Çfarë e ka tërhequr arkitektin nga ky qytet me kaq emër e famë? Si do t'ia transmetojë opinionit publik vlerat urbanistike e arkitektonike të qytetit? Si do të përputhen zgjedhjet e tij nga ky qytet me opinionin shkencor mbizotërues? Dhe në fund të shfletimit të albumit kjo kureshtje mu shua plotësisht. Sepse, nga kalaja ka zgjedhur lojën impresionuese të harqeve e qemereve ( skica 7). Nga skicimet e ansambleve të banuara del qartë koherenca e kompozimit urbanistik me dinamizmin e terrenit ( skica 1, 23, 25, 31, 43). Karakteri mbrojtës i banesës gjirokastrite ka dalë nëpërmjet monumentalitetit të baneses së Zekatëve (skica 46). Duke mos mbetur në këtë stad arkitekti ka vlerësuar dhe evolucionin e banesës drejt fitimit të tipareve të reja arkitektonike ( skica 17, 34, etj.) Aftësite profesionale e artistike të mjeshtrave popullorë zëjnë jo pak vend në album, si: kompozimi vëllimor dinamik i shtëpisë së Skendulave ( skica49); portat e mëdha të dekoruara artistikisht si simbol i fuqisë së familjes por edhe si ftesë mikpritjeje ( skica 12, 16, 42); interieret e pasura dhe mjeshtëritë e gdhendjes së punimit të drurit, tavaneve, dollapeve e dyerve ( skica 22, 40 etj). Nuk janë lënë pas dore dhe qosteket, ndonëse funksioni i tyre është konstruktiv për të mbajtur strehën e dalë dhe të rëndë të çatisë, nuk u ka munguar eleganca dhe përpunimi dekorativ ( skica 57, 58, 70, 94). Duke falenderuar Andin për këtë kontribut të rëndësishëm në paraqitjen tërheqëse të trashegimisë popullore, urojmë vazhdimin e mëtejshëm të kësaj iniciative të filluar.”
Në parathënien e Librit “Në GJIROKASTËR duke u ngjitur dhe skicuar” Ben Andoni shkruan “.. Teksa e shfleton librin ke kërshërinë e një fakti: Si i janë shmangur të shëmtuarës ndërtuesit e saj? Çuditërisht paraardhësit tanë i kanë shpëtuar të shëmtuarës, madje ndryshe nga koha jonë, falë disa koncepteve më natyrore e të trashëguar për funksionet dobiprurëse të estetikës.”
Ndërsa Skënder Luarasi shkruan “... libri i Andi Papastefanit mbi Gjirokastrën është një vizatim në tërësinë e tij, në kuptimin specifik të dhënë më sipër, si një radhitje të endurash në Qytetin e Gurtë. Në këtë mënyrë, vetë libri kthehet në një hartë psikogjeografike që na ofron pikënisje itinerarësh të mirëfilltë, të cilat gjithsesi na mbeten neve, lexuesve, për t’i ndërmarrë, përfunduar, pra për t’i ripërshkuar dhe rivizatuar.”
Rreth Autorit
Andi Papastefani (1962) është arkitekt i diplomuar në Fakultetin e Arkitekturës në Universitetin Politeknik të Tiranës. Pas një periudhe disa vjeçare projektimi arkitektonik në Shqipëri, ai vazhdon studimet në Amerikë për Rijetëzim Historik në Boston Architectureal College, dhe më pas për Arkitekturë Peisazhi në Landscape Institute Arnold Arboretum of Harvard University. Ai është skicues urban dhe instruktor. Prej 4 dekadash Andi Papastefani i përdor skicat si një mjet eksplorimi, komunikimi dhe dokumentimi.
Te gjitha fotot, Copyright Alketa Misja
Projekti “Në GJIROKASTËR, duke u ngjitur dhe skicuar” është mbështetur nga Ministria e Ekonomisë Kulturës dhe Inovacionit MEKI
Libra nga i njejti Autor
Julius Shulman, Fotografi i Modernizmit
Julius Shulman është një ndër fotografët më të njohur të arkitekturës amerikane të mesit të shekullit të 20-të. Atij i njihet merita që përcaktoi mënyren sesi shohim Modernizmin në Arkitekturë. Shulman fotografoi arkitekturën e re që po lindte pas luftës së dytë botërore në Kaliforninë e Jugut, veçanërisht në metropolin e Los Angelesit me të gjitha ndryshimet e tij.
Julius Shulman Portrait, by Ebby Hawerlander, 1950
Julius Shulman
(SHBA 1910-2009)
Julius Shulman është një ndër fotografët më të njohur të arkitekturës amerikane të mesit të shekullit të 20-të. Atij i njihet merita që përcaktoi mënyren sesi shohim Modernizmin në Arkitekturë. Shulman fotografoi arkitekturën e re që po lindte pas luftës së dytë botërore në Kaliforninë e Jugut, veçanërisht në metropolin e Los Angelesit me të gjitha ndryshimet e tij. Ai filloi rrugëtimin si fotograf arkitekture pas një takimi me Richard Neutrën në vitin 1936, të cilit i dhuroi disa printime nga shtëpia që arkitekti kishte projektuar për Josef Kuhn në kodrat e Hollivudit. Pas këtij takimi nis një bashkëpunim i gjatë me Richard Neutrën, i cili e rekomandoi Shulmanin tek arkitektë të tjerë të cilët po zhvillonin stilin e Modernizmit Internacional në Amerikë, si; Rudolph Schindler, Gregory Ain, John Lautner, Pierre Koenig, Raphael Soriano, e të tjerë.
Shulman njihet për stilin e fortë grafik, që evidenton tiparet e ndërtesës, perspektivat e forta dhe kontrastet dritë-hije. Ai besonte në idealizimin dhe glorifikimin e arkitekturës; shpesh herë përdorte teknikën e filmit infrared që të rriste dramaticitetin e skenës, ndriçimin artificial për të ndriçuar më mirë interieret, vendoste mobiljet dhe objektet në pozicione të tilla që të krijonte kompozime të pëlqyeshme, dhe përdorte modelet për të paraqitur shtëpinë sa më të jetueshme. Në një intervistë Julius Shulman shprehet “përgjegjësia e fotografit është që të identifikojë elementet e dizajnit të strukturës, dhe së bashku me arkitektin të identifikojë qëllimin e strukturës dhe të dizajnit të tij”.
Shulman nuk fotografoi vetëm arkitekturën, por ai sintetizoi esencën e një epoke. Fotografitë e tij u publikuan në të gjitha revistat e arkitekturës dhe influencuan mënyrën sesi perceptohej arkitektura moderne.Merita e tij është se promovoi veprën e arkitektëve të talentuar dhe e bëri atë të njohur për njerëzit të cilët nuk mund ta shikonin fizikisht. Siç thotë Richard Neutra, i cili pati një bashkëpunim 34 vjeçar me fotografin: “Filmi është më i fortë, dhe printimet janë më të thjeshta për t’u transportuar sesa betoni, çeliku dhe idetë”.
Një ndër projektet më të rëndësishme të Shulmanit është fotografimi i ‘Case Study Houses’; një iniciativë e revistës “Arts and Architecture” në 1945, e nisur nga John Entenza me qëllim krijimin e një modeli banesash moderne me kosto të ulët për industrinë e ndërtimit. Gjatë 25 viteve të ekzistencës së tij, programi ‘Case Study Houses’ përfshiu kontributin e disa arkitektëve të njohur, si Eero Saarinen, Craig Ellwood, Charles dhe Ray Eames. U projektuan 36 prototipe banesash, prej të cilave u realizuan 24. Ndër to, Shulman fotografoi 18 vila. Një ndër fotografitë më të famshme të tij, është Case Study House #22, një pamje e Rezidencës Stahl, e arkitektit Pierre Koenig, në të cilën dy vajza bisedojnë midis tyre në hapësirën e konsolit të vilës, në sfondin e ndriçuar të Los Angelesit. Fotoja është një ndër fotografitë më të publikuara të arkitekturës, një ndër ato imazhe që sintetizojnë një qytet të tërë në një moment kohor (cit.Paul Goldberger).
Julius Shulman vazhdoi fotografimin e arkitekturës deri në vitet e fundit të jetës së tij, si ‘Sallën e Koncerteve Disney’ të Frank Gehrit në Los Angeles, dhe ‘Muzeun Guggenheim’ në Bilbao. Në 2004 Getty Research Institute bleu arkivën prej 260,000 negativësh, printimesh dhe transparentesh, duke u bërë poseduesi kryesor i fotografive të tij.
© Julius Shulman, Kuhn House, Richard Neutra architecture, 1936
© Julius Shulman, Miller House, Richard Neutra architecture, 1937
© Julius Shulman, Loewy House, Clark and Frey architecture, 1937
© Julius Shulman, Kaufmann House, Richard Neutra architecture, 1947
© Julius Shulman, Kaufmann House Palm Springs, Richard Neutra architecture, 1947
© Julius Shulman, Wurdeman and Becket, Pan Pacific Theatre LosAngeles California, 1942
© Julius Shulman, Mobile Gas Station
© Julius Shulman, Lovell Health House, Richard Neutra architecture, 1950
© Julius Shulman, Congress Building and Ministries, Oscar Neimeyer architecture, Brasilia, 1958
© Julius Shulman, Convair Astronautics, Pereira and Luckman, 1958
© Julius Shulman, University of California Irvine
© Julius Shulman, Fire Station, LosAngeles
© Julius Shulman, Theme Building LAX int
© Julius Shulman, Lovell Chuey House, Richard Neutra architecture, 1958
© Julius Shulman, Stahl House, Case Study House 22, Pierre Koenig architecture, 1960
© Julius Shulman, Stahl House, California, Pierre Koenig architecture, 1960
© Julius Shulman, Bass House, 1960
© Julius Shulman, Eames House Case Study House 8, Ray and Charles Eames architecture, 1958
© Julius Shulman, Alexander House, Palmer and Krisel, 1957
© Julius Shulman, Frey House, Albert Frey architect, 1954
© Julius Shulman, Dome House, Bernard Judge, 1962
© Julius Shulman, Coachella Valley Savings, Williams and Williams architects, 1963
© Julius Shulman, State Capitol Bank Oklahoma.
© Julius Shulman, Guggenheim Museum, Frank Lloyd Wright architecture.
© Julius Shulman, Salk Institute for Biologocal Studies, Luis Kahn architect, 1966
© Julius Shulman, Seagram Building, Mies Van Der Rohe and Philip Johnson architect, 1959
© Julius Shulman, Children’s Museum, Abraham Zabludovsky architecture, 2005
© Julius Shulman, La Estadia Development, Ricardo Legorreta architect, 1981
© Julius Shulman, Glass House, Philip-Johnson, 2006
© Julius Shulman, Walt Disney Concert Hall.
Në vitin 2008, Julius Shulman ishte subjekt i filmit dokumentar ‘Visual Acoustics: The Modernism of Julius Shulman’, me regji të Eric Bricker, treguar nga Dustin Hoffman. Filmi flet për jetën dhe punën e Shulman, sesi imazhet e tij influencuan karrierën e arkitektëve të famshëm të shekullit të 20-të si Frank Lloyd Wright, Richard Neutra, John Lautner, etj. Linkun e filmit dhe materialet shoqëruese të tij mund t’i gjeni në websitin: https://juliusshulmanfilm.com
Libra të përzgjedhur për Julius Shulman
QYTETE IMAGJINARE, Edicioni i 8-të i Ekspozitave Fotografike Online 2025. KATEGORIA SERI FOTOGRAFIKE